December 2020
Zoals vorige maand reeds werd besproken, werd door de Duitse bezetter streng toegezien op de opgelegde verduisteringsmaatregelen. (Lees: object van de maand November)
Affiche verspreid in Duitsland om bevolking aan te manen hun woningen te verduisteren.
Allerlei maatregelen werden in het leven geroepen om het vijandige vliegtuigen zo moeilijk mogelijk te maken hun uiteindelijke doelwitten te vinden.
Zoals reeds werd besproken waren veel van deze maatregelen volstrekt nutteloos, aangezien de meeste vliegtuigen reeds op radar vlogen. Veel fabrieken en andere strategische posities vielen alsnog ten prooi aan geallieerde bombardementen, ondanks alle genomen voorzorgsmaatregelen.
Nochtans waren niet alle genomen maatregelen tevergeefs: natuurlijk hadden niet alle vliegtuigen het gemunt op fabrieken en strategische posities, veel vluchten werden ook uitgevoerd om militaire colonnes te onderscheppen en als dusdanig een halt toe te roepen.
Zonder verduisterde verlichting zouden deze 's nachts al snel uit de lucht worden opgemerkt. Bijgevolg werd niet enkel het licht in de huiskamer beperkt, maar werd dit ook toegepast op verlichting van (al dan niet militaire) voertuigen. Niemand viel tenslotte graag prooi aan gevaar uit de lucht, noch vriend, noch vijand.
Zoals reeds werd besproken waren veel van deze maatregelen volstrekt nutteloos, aangezien de meeste vliegtuigen reeds op radar vlogen. Veel fabrieken en andere strategische posities vielen alsnog ten prooi aan geallieerde bombardementen, ondanks alle genomen voorzorgsmaatregelen.
Nochtans waren niet alle genomen maatregelen tevergeefs: natuurlijk hadden niet alle vliegtuigen het gemunt op fabrieken en strategische posities, veel vluchten werden ook uitgevoerd om militaire colonnes te onderscheppen en als dusdanig een halt toe te roepen.
Zonder verduisterde verlichting zouden deze 's nachts al snel uit de lucht worden opgemerkt. Bijgevolg werd niet enkel het licht in de huiskamer beperkt, maar werd dit ook toegepast op verlichting van (al dan niet militaire) voertuigen. Niemand viel tenslotte graag prooi aan gevaar uit de lucht, noch vriend, noch vijand.
Speciale nachtlampen werden ontwikkeld en bestaande werden met kappen verduisterd. Op deze manier konden voertuigen zich 's nachts voortbewegen met een minimale zichtbaarheid van uit de lucht, al kan het niet makkelijk geweest zijn om met zulk beperkt licht te navigeren in complete duisternis.
Hoewel er dus wel degelijk maatregelen werden getroffen om de zichtbaarheid 's nachts te beperken, waren de opties om de voertuigen overdag te 'verstoppen' beperkt. Vaak werden zij gecamoufleerd in speciale patronen met verf, of zelfs bekleed met takken en modder. Op die manier probeerde men toch enigszins de kans op een luchtaanval in te perken. Volledig ontsnappen aan het vijandige oog was natuurlijk een utopie, dat wisten ook de voertuigfabrikanten. Een attribuut dat men regelmatig terugvond in militaire voertuigen was dan ook een handbediend en draagbaar luchtalarm. Moest men een dreiging uit de lucht opmerken, kon men zo andere nabije voertuigen en manschappen verwittigen.
Hoewel er dus wel degelijk maatregelen werden getroffen om de zichtbaarheid 's nachts te beperken, waren de opties om de voertuigen overdag te 'verstoppen' beperkt. Vaak werden zij gecamoufleerd in speciale patronen met verf, of zelfs bekleed met takken en modder. Op die manier probeerde men toch enigszins de kans op een luchtaanval in te perken. Volledig ontsnappen aan het vijandige oog was natuurlijk een utopie, dat wisten ook de voertuigfabrikanten. Een attribuut dat men regelmatig terugvond in militaire voertuigen was dan ook een handbediend en draagbaar luchtalarm. Moest men een dreiging uit de lucht opmerken, kon men zo andere nabije voertuigen en manschappen verwittigen.
Boven zien we zulk draagbaar luchtalarm uit 1940. Voor transport kon men de zwengel netjes boven op de sirene opbergen. Om het apparaat te bedienen moest men dus enkel de hendel in positie brengen en een flinke draai geven.
Het alarm was er op voorzien op 2 geluidsniveaus te werken: indien men het kleine hendeltje met veer overhaalt gaan de kleppen van de sirene open, waardoor het geluid nog luider klinkt voor een verder bereik.
Het alarm was er op voorzien op 2 geluidsniveaus te werken: indien men het kleine hendeltje met veer overhaalt gaan de kleppen van de sirene open, waardoor het geluid nog luider klinkt voor een verder bereik.
Op deze ludieke foto zien we enkele soldaten, klaar om het tegen elkaar op te nemen in een wielerwedstrijdje. Opvallend is het kapje over de 'koplamp' bij de linker fiets.
Vaak wordt echter vergeten dat het meest gebruikte voertuig tijdens de Tweede Wereldoorlog niet gemotoriseerd was, maar de meeste troepen zich gewoon te voet of per fiets voortbewogen.
Ook hiervoor werden tijdens de oorlogsjaren speciale kapjes gemaakt, zodat lichten van (eventueel buitgemaakte) fietsen gedeeltelijk konden worden geblindeerd.
Ook hiervoor werden tijdens de oorlogsjaren speciale kapjes gemaakt, zodat lichten van (eventueel buitgemaakte) fietsen gedeeltelijk konden worden geblindeerd.
Op foto zien we één van zulke kapjes, gemaakt om de 'koplamp' van de fiets gedeeltelijk te blinderen.
Dit was alweer het laatste object van de maand voor 2020,
we hopen u ook in de toekomst te mogen boeien met enkele van de objecten uit onze persoonlijke collecties!
Wij wensen u alvast fijne feestdagen en een goed eindjaar!
we hopen u ook in de toekomst te mogen boeien met enkele van de objecten uit onze persoonlijke collecties!
Wij wensen u alvast fijne feestdagen en een goed eindjaar!
Bronnen
BALEN BEVRIJD, Persoonlijke archieven.
BALEN BEVRIJD, Persoonlijke archieven.