Juni 2018
Het Object van de Maand Juni belicht deze keer enkele privéfoto's van Julius Geurts, één van de eerste Vlaamse Oostfrontvrijwilligers. 'Jules' Geurts was de eerste Vlaming die voor zijn bewezen diensten het IJzeren Kruis Eerste Klasse in ontvangst mocht nemen.
Jules Geurts werd als vierde kind van zeven bij een molenaarsfamilie geboren te Genk (waterschei) op 24 februari 1923.
Volgens getuigenissen ontwikkelde Jules reeds als jong kind een uitzonderlijke liefde voor zijn moeder, welke nog werd versterkt na de dood van zijn vader, nauwelijks 2 jaar voor zijn eigen dood. In omgang met vrienden en kameraden bleek Jules steeds joviaal, eenvoudig en gemoedelijk. Toch deinsde hij er niet voor terug om nu en dan eens wat kattenkwaad uit te steken. Al snel kreeg hij de bijnaam 'Witte' van zijn broers en zussen, maar daar zaten zijn sluike blonde lokken waarschijnlijk ook wel voor iets tussen.
Jules erfde zijn idealisme en voorliefde voor Vlaanderen van zijn vader. Op jonge leeftijd sloot Jules zich al aan bij het NSJV en toen de Dietsche Militie werd opgericht wilde hij zich hier maar al te graag bij aansluiten. Daar kreeg hij echter te horen dat hij nog te jong was, dus besloot hij zijn studies verder te zetten. Hij doorliep de middelbare school te Genk en studeerde poëzie en retorica in het College te Hasselt. Na zijn studentenperiode kwam Jules zijn voorliefde voor experimenten op de voorgrond, hij maakte jacht op allerlei kleine insecten en dieren welke hij aan experimenten onderwierp en grondig bestudeerde. Volgens bronnen was Jules voornamelijk geïnteresseerd in de eekhoorn:
<<Vooral in zijn voorkeur voor eekhorentjes trad zijn Kempisch bloed aan den dag. Dat pluimstaartje! Hoe heeft hij erop gejaagd in de dennenbosschen van zijn geboortestreek! En telkens hij erin lukte een van de vlugge klimmertjes te vangen, sprak hij het toe "de witte is vlugger geweest dan jij, mijn beestje!">>
Uiteindelijk zou hij pas 2 maanden voor zijn vertrek deel uitmaken van de Dietsche Militie - Zwarte Brigade.
Volgens getuigenissen ontwikkelde Jules reeds als jong kind een uitzonderlijke liefde voor zijn moeder, welke nog werd versterkt na de dood van zijn vader, nauwelijks 2 jaar voor zijn eigen dood. In omgang met vrienden en kameraden bleek Jules steeds joviaal, eenvoudig en gemoedelijk. Toch deinsde hij er niet voor terug om nu en dan eens wat kattenkwaad uit te steken. Al snel kreeg hij de bijnaam 'Witte' van zijn broers en zussen, maar daar zaten zijn sluike blonde lokken waarschijnlijk ook wel voor iets tussen.
Jules erfde zijn idealisme en voorliefde voor Vlaanderen van zijn vader. Op jonge leeftijd sloot Jules zich al aan bij het NSJV en toen de Dietsche Militie werd opgericht wilde hij zich hier maar al te graag bij aansluiten. Daar kreeg hij echter te horen dat hij nog te jong was, dus besloot hij zijn studies verder te zetten. Hij doorliep de middelbare school te Genk en studeerde poëzie en retorica in het College te Hasselt. Na zijn studentenperiode kwam Jules zijn voorliefde voor experimenten op de voorgrond, hij maakte jacht op allerlei kleine insecten en dieren welke hij aan experimenten onderwierp en grondig bestudeerde. Volgens bronnen was Jules voornamelijk geïnteresseerd in de eekhoorn:
<<Vooral in zijn voorkeur voor eekhorentjes trad zijn Kempisch bloed aan den dag. Dat pluimstaartje! Hoe heeft hij erop gejaagd in de dennenbosschen van zijn geboortestreek! En telkens hij erin lukte een van de vlugge klimmertjes te vangen, sprak hij het toe "de witte is vlugger geweest dan jij, mijn beestje!">>
Uiteindelijk zou hij pas 2 maanden voor zijn vertrek deel uitmaken van de Dietsche Militie - Zwarte Brigade.
Na de Meidagen van 1940 trad Jules toe tot een Limburgse koor gesticht door Marcel Oger, de Dietsche Muziekkapel der Genker Mijnen. Hij speelde echter zelf geen instrument en hij bezat volgens getuigen geen prachtstem, toch wilde hij niet onderdoen voor de andere 150 leden die het koor rijk was.
<<De stem van Juul was nog ongevormd, in de overgangsperiode, zoodat de dirigent hem vaak moest toeroepen: "Witte zwijg, ge zijt op hol!" Wanneer de eerste tenorstem van Juul verzeild raakte bij de altstemmen! >>
Begin juni 1941 werd de oprichting van het 'Vlaamsch Legioen' aangekondigd. Toen de eerste oproep van het Vlaamsch Legioen werd verspreid, meldde Jules Geurts zich als een van de eerste vrijwilligers voor vertrek naar Rusland. Op 15 Juli 1941 werd Jules Soldaat in het Freiwilligers Legion Flandern, om op 1 maart 1942 al bevorderd te worden tot 'Sturmmann'.
<<Zij die hem kenden, wisten dat uit Juul Geurts een soldaat van eersten rang zou groeien.>>
Ondertussen had hij al het IJzeren Kruis 1e Klasse ontvangen, naar eigen zeggen ten gevolge van een stommiteit.
<<De stem van Juul was nog ongevormd, in de overgangsperiode, zoodat de dirigent hem vaak moest toeroepen: "Witte zwijg, ge zijt op hol!" Wanneer de eerste tenorstem van Juul verzeild raakte bij de altstemmen! >>
Begin juni 1941 werd de oprichting van het 'Vlaamsch Legioen' aangekondigd. Toen de eerste oproep van het Vlaamsch Legioen werd verspreid, meldde Jules Geurts zich als een van de eerste vrijwilligers voor vertrek naar Rusland. Op 15 Juli 1941 werd Jules Soldaat in het Freiwilligers Legion Flandern, om op 1 maart 1942 al bevorderd te worden tot 'Sturmmann'.
<<Zij die hem kenden, wisten dat uit Juul Geurts een soldaat van eersten rang zou groeien.>>
Ondertussen had hij al het IJzeren Kruis 1e Klasse ontvangen, naar eigen zeggen ten gevolge van een stommiteit.
Jules Geurts bewees tijdens zijn opleiding al over een uitzonderlijk uithoudingsvermogen te bezitten. Zo werd hij tijdens zijn eerste jaar inzet getroffen door granaatscherven in de rug en hals, maar weigerde hij afgevoerd te worden naar een Feldlazarett (verbandpost). Zijn wonden bleken achteraf niet heel ernstig te zijn, maar hij verkreeg hiervoor wel een onderscheiding, het Verwundetenabzeichen in zwarte uitvoering. Ook ontving hij de 'Ostmedaille- Winterschlacht im Osten' omdat hij onafgebroken in stelling was gebleven tot 15 juli 1942. Nadat hij driemaal na elkaar aan een aanval had deelgenomen ontving hij daarvoor ook het Infanterie Sturmabzeichen.
In een van zijn laatste brieven naar huis schreef hij in verwachting te zijn van een hogere onderscheiding omdat hij aan meer dan 5 aanvallen had deelgenomen en nog een andere omdat hij 8 onafgebroken maanden aan het front had doorgebracht. Later zou hij ook het IJzeren Kruis 2e Klasse in ontvangst mogen nemen voor uitzonderlijke moed.
Zo schreef hij al lachend naar huis:
<<Met mijn Trouwkenteeken Reimond Tollenaere zal ik niet meer weten waar dat allemaal op me te hangen!>>
In een van zijn laatste brieven naar huis schreef hij in verwachting te zijn van een hogere onderscheiding omdat hij aan meer dan 5 aanvallen had deelgenomen en nog een andere omdat hij 8 onafgebroken maanden aan het front had doorgebracht. Later zou hij ook het IJzeren Kruis 2e Klasse in ontvangst mogen nemen voor uitzonderlijke moed.
Zo schreef hij al lachend naar huis:
<<Met mijn Trouwkenteeken Reimond Tollenaere zal ik niet meer weten waar dat allemaal op me te hangen!>>
Na zijn eerste verblijf aan het front mocht Jules Geurts op verlof, ingaande vanaf 15 juli 1942. Terwijl hij terug in Vlaanderen was, werd hij op zondag 24 juli 1942 uitvoerig gehuldigd door thuisblijvers en frontkameraden.
Op zondag 9 augustus 1942 werd Jules uitgenodigd op een mars van de Dietsche Militie in Hasselt, waar hij van Kommandant-Generaal Joris van Steenlandt het Tollenaere Trouwteken in ontvangst mocht nemen. Daarvoor werd hij uitgenodigd plaats te nemen bij enkele frontkameraden, waarvoor ereplaatsen waren voorzien. Jules vond dat, volgens getuigenissen, maar niets en mengde zich in de menigte. Pas nadat omstaanders hem herkenden werd hij het podium opgeroepen om zijn ereteken in ontvangst te nemen.
Na zijn verlof van 1942 vertrok Jules op 10 augustus 1942 voor een tweede en laatste keer terug naar het front.
Op 9 januari 1943 zou Jules uiteindelijk sneuvelen op het slagveld aan de poorten van Leningrad. Als aanvoerder (hij was ondertussen gepromoveerd tot Gruppenführer) stond Jules Geurts, volgens getuigenissen, die dag vooraan om dekking te geven aan een aantal Pioniermanschappen (genisten) die landmijnen aan het leggen waren. Per ongeluk zou hij daarbij op een Duitse S-Mijn zijn getrapt.
Naast Jules Geurts zelf werd ook Demol (een kameraad van Jules uit Brussel) levensbedreigend verwond. Jules raakte ernstig verwond aan beide benen en kreeg een scherf in de onderbuik. Dat zou hem na een tiental minuten fataal geworden zijn. Jules zou gestorven zijn met de woorden:
<<Dorst, andere zijde.... Vlaanderen... Moeder....>>
Een brief van familievriend en frontkameraad Jaak Klaps getuigt hiervan.
<<Dorst, andere zijde.... Vlaanderen... Moeder....>>
Een brief van familievriend en frontkameraad Jaak Klaps getuigt hiervan.
Jules werd door zijn kameraden begraven op het Soldatenkerkhof te Krasnoje-Selo.
Jules Geurts is tot op de dag van vandaag in veel verzamelingen onbewust aanwezig. Zijn foto werd destijds gebruikt op een propagandakaart voor de Vlaamse D.R.K. (Deutsches Rotes Kreuz) en de werving van Vlamingen bij de Waffen-SS. Jules Geurts paste daarvoor perfect in het plaatje: hij was jong, dapper en kon als eerste Vlaming pronken met het IJzeren Kruis 1e Klasse. Om die reden werd in sommige kringen dan ook enorm naar hem opgekeken.
Bronnen
Archief en documentatie Balen Bevrijd, (www.BalenBevrijd.com).
Lambert Swerts, Naslagwerk 'Julius Geurts'.
Met dank aan LdB voor gebruik van informatie en beeldmateriaal, (www.Military.be).
Archief en documentatie Balen Bevrijd, (www.BalenBevrijd.com).
Lambert Swerts, Naslagwerk 'Julius Geurts'.
Met dank aan LdB voor gebruik van informatie en beeldmateriaal, (www.Military.be).